Triglyceride levels ဘယ္လို ခ်မလဲဆိုတာ

က်န္းမာေရး အသိရွိသူေတြ အဆီမ်ားတာ မကာင္းမွန္း သိၾကတယ္။ ပိုသိသူေတြက Cholesterol လို႔ သိၾကမယ္။ (ကိုလက္စေထာ) မ်ားတာ မေကာင္းပါ ဆိုေပမဲ့ Low-Density Lipoprotein (LDL) ဆိုတာကမွ မေကာင္းတာပါ။ High-Density Lipoprotein (HDL) ကေကာင္းတယ္။ Cholesterol ဟာ (ဆဲလ္) နံရံေတြ ေဆာက္ဘို႔၊ ေဟာ္မုန္းေတြ လုပ္ဘို႔ အသံုးဝင္တယ္။ သိပ္နည္းေနသူဟာ Depression စိတ္က်ေရာဂါ ျဖစ္ေနတတ္တယ္။ ဒိထက္ ပိုသိခ်င္ရင္ Triglycerides (ထရိုင္ဂလစ္စရိုက္) လို႔ မွတ္လိုက္ပါ။

Triglycerides (ထရိုင္ဂလစ္စရိုက္) နဲ႔ Cholesterol (ကိုလက္စေထာ)
Cholesterol မ်ားေနတာထက္ Triglycerides မ်ားေနတာက ေရာဂါရမွာကို ပိုျပီး တိက်ေစတယ္။ Triglycerides နဲ႔ HDL အခ်ိဳးဟာ ႏွလံုးကို ထိခိုက္ေတာ့မယ္ဆိုတာ သိဘို႔ အေရးၾကီးတဲ့ ညႊန္းကိန္း ျဖစ္တယ္။ ေသြးထဲမွာ Triglycerides မ်ားေနတာနဲ႔ Atherosclerosis ေသြးလႊတ္ေၾကာ မာတာ-ပိတ္တာ ဆက္စပ္ေနတယ္။ ဆက္ျပီးလဲ Heart disease ႏွလံုး-ေရာဂါ နဲ႔ Stroke (စထုပ္ခ္) ရတာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အသက္ရေလ Triglyceride မ်ားလာေလ။ မ်ိဳးရိုးလဲ လိုက္ႏိုင္တယ္။
Triglycerides မ်ား-မမ်ား မစစ္ခင္ ၈ နာရီကေန ၁၂ နာရီ အစာမစားဘဲ ေနသင့္တယ္။ 150 mg/dL ေအာက္သာရွိတာ ေကာင္းတယ္။ ၁၅ဝ ကေန ၁၉၉ ဆိုရင္ သတိထားရေတာ့မယ္။ ၂ဝဝ ကေန ၄၉၉ အထိ မေကာင္းဘူး။ ၅ဝဝ ေက်ာ္ရင္ အႏၲရာယ္ ရွိေနျပီ။

Asparaginase (လူကီးမီးယား) ေဆး၊ Fenofibrate, Gemfibrozil, Clofibrate, Statin (ကိုလက္စေထာ) က်ေဆး၊ Nicotinic acid ဗီတာမင္ ဘီ-၃ နဲ႔ ဗီတာမင္ စီ ေတြ ေသာက္ေနသူေတြ၊ အဆီစားနည္းသူေတြ၊ လည္ပင္းၾကီး-ေဟာ္မုန္း မ်ားသူ၊ အာဟာရခ်ိဳ႕တဲ့သူ၊ အစာမစုပ္ယူႏိုင္တဲ့ ေရာဂါ ရွိသူေတြမွာ Triglyceride နည္းေနတာ ေတြ႔ရမယ္။

Beta blockers, Calcium channel-blocking agents, Clonidine, Reserpine ေသြးတိုးက်ေဆး၊ Tamoxifen ကေလး မရတာ အတြက္ေဆး၊ Steroids စတီရြိဳက္ေဆး၊ Diuretics ဆီးသြားေစတဲ့ေဆး၊ Class I Antiarrhythmic agents, Amiodarone, Acetylcholine, Digitalis glycosides ႏွလံုးေရာဂါေဆး၊ Estrogen မ-ေဟာ္မုန္းေဆး၊ ကိုယ္ဝန္-တားေဆး၊ Colestipol, Cholestyramine (ကိုလက္စေထာ) က်ေဆး၊ Protease inhibitors (ဗိုင္းရပ္စ္) ေဆး၊ Retinoids ဗီတာမင္ ေအ၊ Lithium, Antipsychotics စိတ္ေရာဂါေဆး၊ Paclitaxel, Toluene ဓါတုေဆး၊ Dimethyl sulfoxide ဆီးအိမ္ေရာဂါ ေဆး နဲ႔ Alfentanil, Fentanyl, Sufentanil ဘိန္းပါတဲ့ အနာသက္သာေဆးေတြကေနလဲ Triglycerides မ်ားေနႏိုင္တယ္။

အပူခ်ိန္-နည္းတာ၊ သၾကားဓါတ္-နည္းေနတာ၊ အအိပ္ပ်က္-ေရာဂါ၊ ဆံုဆို႔နာ၊ ေလးဘက္နာ၊ ႏွလံုးၾကြက္သားေရာင္ေရာဂါ၊ ပတ္ဝန္းက်င္-အဆိပ္သင့္တာ၊ ဓါတ္ဆား-မညီမွ်တာ၊ ေရာဂါပိုးဝင္တာ၊ သၾကားဓါတ္-နည္းတာ၊ လည္ပင္းၾကီး-ေဟာ္မုန္း-နည္းတာ၊ ဦးေႏွာက္-ဖိအားမ်ားတာေတြေၾကာင့္လဲ ဒီေရာဂါ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။

Triglyceride levels ဘယ္လို ခ်မလဲဆိုတာ စိန္ေခၚမႈ (ခ်ဲလင့္ခ်္) ဘဲ။
1. Healthy lifestyle က်န္းမာေရး လိုက္စားသူဆိုတဲ့ လူေနမႈဘဝပံုစံ တခုလံုး ေျပာင္းရပါမယ္။
2. ဆန္လံုးညိဳ စားပါ။
3. Saturated and trans fats အဆီအမ်ိဳးေတြ ေရွာင္ျပီး၊ Monounsaturated and Polyunsaturated fats ေတြကို စားသံုးပါ။ Olive oil, Canola oil, Nuts, Peanut oils စားသံုးဆီေတြ ေကာင္းတယ္၊ ႏို႔နဲ႔ ႏို႔ထြက္ အစာေတြမွာ အဆီနည္းတာ ေရြးစားပါ။
4. Omega 3 မ်ားတဲ့ Salmon, Mackerel, Lake trout, Sardines, Herring, Albacore tuna ငါးေတြက ေကာင္းတယ္။
5. ကိုယ္လက္-ေလ့က်င့္ခန္း လုပ္ပါ၊
6. အသားထဲက အဆီ ေရြး-ခ်န္ စားပါ၊
7. (ဖိုင္ဗာ) မ်ားအစာ၊ ေဖြးျဖဴသြားေအာင္ ခြ်တ္မထားတဲ့ အေစ့အဆံ စားပါ၊ အသီးအႏွံ စားပါ၊
8. အခ်ိဳဓါတ္၊ သၾကားဓါတ္ နည္းတဲ့ အရည္ကိုသာ ေသာက္ပါ၊
9. အရက္ ေလွ်ာ့ပါ၊ ေရွာင္ပါ၊ ေဆးလိပ္ ျဖတ္ပါ၊
10. ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ေလွ်ာ့ပါ။

လိုေသးရင္ ေဆးကူရမယ္။ Cholesterol နဲ႔ Triglycerides ေတြခ်ဘို႔ ေဆးေတြကေတာ့ Fibrates ေတြ ျဖစ္တယ္။ Gemfibrozil (Lopid), Fenofibrate (Tricor) နဲ႔ Niacin ေတြပါတယ္။ အစာ-မေရွာင္ဘဲ၊ ေဆးတခုထဲနဲ႔ မရတာ သတိထားရမယ္။

Dr. တင့္ေဆြ
၉-၃-၂ဝ၁၁